Tweet

Als technologie de kans krijgt gaat de mens verloren /9 reacties

Mens een machine

Schermer stelt echter nog een veel fundamentelere vraag: Wat onderscheidt een mens van een machine?

Hulpstukken in en aan het lijf worden moeiteloos geaccepteerd en niemand vraagt zich af of een mens met een kunstarm of kunstklep in het hart nog een mens is. De geest onderscheidt een mens van een machine, is de gedachte, maar wat als die geest ook een ‘machine’ blijkt te zijn waaraan je, als je de juiste ‘knoppen’ maar kent, naar hartenlust kunt sleutelen? Dat haalt onze ideeën over de fundamenten van het bestaan rigoureus onderuit: de mens geen kroon op de schepping, maar een wat ingewikkelde machine die principieel niet verschilt van een stoommachine of computer. Een klap voor de menselijke eigenwaan.

Terwijl er toch een fundamentele grens lijkt te worden overschreden: die tussen leven en dood

Grens

Het idee van de hersenen als een, ingewikkelde, machine is een gigantische klap voor de heerser der schepping. Natuurlijk, maar het is wat vreemd dat de analyse over synthetische biologie in het rapport wat schraaltjes afsteekt tegen die van Schermer. Henk van den Belt, filosoof verbonden aan de universiteit van Wageningen, lijkt zich vooral druk te maken over de gevolgen van octrooiering (=geheimhouding) voor de ontwikkeling van de synthetische biologie. Op de ontwikkelingen in de synthetische biologie zelf gaat hij nauwelijks in, terwijl er toch een fundamentele grens lijkt te worden overschreden: die tussen leven en dood.

Delfts hoogleraar Cees Dekker, nota bene een fanatiek Christen en aanhanger van het idee van het Intelligente Ontwerp, vindt dat allemaal niet zo problematisch. “Als het lukt uit dode bouwstenen - eiwitten, dna en lipiden - een zichzelf zelfstandig vermenigvuldigend wezen voort te brengen, maak je leven.(…) De mens heeft een zekere beheersing over zowel de dode als levende natuur. Dat maakt voor mij geen principieel verschil.” , citeert het rapport de hoogleraar.

Cees Dekker: ‘De mens heeft een zekere beheersing over zowel de dode als levende natuur. Dat maakt voor mij geen principieel verschil’

Lekker onderkoeld, maar er zijn heftiger strijden gestreden over veel minder belangwekkende zaken zoals de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd of het hebben van het juiste geloof. Over de mogelijkheden van de mens om leven te scheppen en over de ondergraving van heel ons stelsel van normen en waarden, de notie van eigen verantwoordelijkheid en vrije wil door toedoen van ‘convergerende technologieën’ hoor je eigenlijk nauwelijks iemand. En dat is vreemd, heel vreemd.