Tweet

Andermans site scrapen, wanneer mag dat? /5 reacties

De Funda-soap

Ongeveer de helft van de jurisprudentie over databankrecht is “Nederlandse Vereniging van Makelaars versus iemand die Funda wil scrapen”, en dat is niet zo gek, want de huizenmarkt is erg lucratief. De Telegraaf was de eerste met El Cheapo, dat de zoekresultaten van Funda schraapte en toonde alsof het haar eigen zoekmachine was. Dat mocht niet, oordeelde de Hoge Raad in 2002, want Funda was een beschermde databank. Funda had flink geïnvesteerd in die site. Onder andere had ze iedere NVM-makelaar van een terminal voor het uploaden van advertenties voorzien - zo’n 19.000 gulden per stuk.

Zoekallehuizen had het dan handiger bekeken: die namen Funda niet over, maar gingen gewoon naar de sites van de individuele makelaars, waar immers al die advertenties ook staan. Kost iets meer werk, maar daar heb je spiders voor.
Dit mocht: de makelaars waren immers niet bezig met een databank met huizenadvertenties, maar met het verkopen van huizen. De advertenties op hun site waren dus niet beschermd onder het databankenrecht. En Zoekallehuizen toonde niet de hele advertentie, maar alleen een kort stukje tekst, een verkleinde foto en een hyperlink naar de originele advertentie op de site van de makelaar. Dat valt onder het citaatrecht; Zoekallehuizen kondigt zo aan wat er te zien is achter de hyperlink.

MP3

Eigenlijk deed Zoekallehuizen dus niets anders dan wat Google doet. Indexeer allerlei sites, toon een kort stukje op je SERP en laat mensen klikken om bij de eigenlijke pagina te komen. Dat mag, ook als je niet zoals Google het hele Web indexeert maar alleen een bepaald soort websites. De enige uitzondering hier was de ZoekMP3 zoekmachine, die zich specifiek richtte op MP3-muziek. Gespecialiseerde zoekmachines mogen in principe, maar ZoekMP3 had moeten weten dat MP3’s vrijwel altijd illegaal worden aangeboden. Daarom werd ZoekMP3 verboden.

Jaap

Ondertussen terug bij de huizenzoekmachines was er een nieuwe speler verschenen: Jaap. Deze site ging nog een stapje verder, en kopieerde de huizenadvertenties integraal, om die op haar eigen site te tonen. Dat mocht niet, want dat was inbreuk op het auteursrecht van de makelaars. We weten immers allemaal hoe veel creativiteit er komt kijken bij een goede huizenadvertentie schrijven (”badkamer met douche in courante retrokleuren, voorzien van originele betegeling”).

Maar ook Jaap werd toegestaan om de advertenties te indexeren en met een eigen zoekmachine een overzicht te tonen van relevante huizen. De rechter was hier opmerkelijk precies: de zoekresultaten mochten niet meer dan 155 tekens zijn, met één thumbnail van 194×145 pixels. Dit om te voorkomen dat de NVM volgende week weer op de stoep zou staan met de klacht dat Jaap te veel citeerde.