Tweet

Andermans site scrapen, wanneer mag dat? /5 reacties

Gaspedaal

De autosite Autotrack heeft wel een databankrecht, schreef ik hierboven. Toen de site Gaspedaal.nl dan ook een proces aan de broek kreeg wegens het scrapen van (onder andere) Autotrack, leek dat een uitgemaakte zaak. Toch won Gaspedaal het.
Gaspedaal’s werkwijze was eenvoudig: zoekopdrachten werden doorgegeven naar Autotrack en nog zes andere sites, en de geschraapte resultaten werden als één resultaatpagina getoond. Gaspedaal nam de databank niet geheel of grotendeels over. Maar dit is natuurlijk wel herhaald en systematisch opvragen van gegevens uit de databank. Dus hoezo won Gaspedaal dan?

Leegtrekken

Herhaald en systematisch opvragen mag dus, zolang het maar geen ongerechtvaardigde schade toebrengt aan de rechtmatige belangen van de producent van de databank. Wie een databank op internet aanbiedt, kan niet zomaar meer verbieden dat mensen dingen opvragen uit die databank, is de gedachte. Schade zal hem met name zitten in het stukje bij beetje “leegtrekken” van de databank. Dat is niet de bedoeling, dus zulke schade zal moeten worden vergoed. Maar als Google (de grootste scraper van allemaal) iemand direct naar een contentpagina leidt, loopt de site weliswaar de advertenties op de homepage mis, maar dat is geen ongerechtvaardigde schade.

De vraag is dus of de manier van hergebruik van Gaspedaal ongerechtvaardigd schade toebrengt aan Autotrack. En dat was volgens de rechtbank niet het geval. Weliswaar liep Autotrack advertentieinkomsten mis omdat mensen nu direct binnen komen bij de individuele advertenties, maar daar stond tegenover dat Gaspedaal nieuwe klanten aanbracht. Omdat dat verder allemaal nogal speculatief was, was de rechter niet overtuigd dat Gaspedaal voor veel schade zou gaan zorgen. Dat moest dan maar met verder bewijs in een bodemprocedure worden uitgevochten.

Gebruiksvoorwaarden

Als auteursrecht en databankrecht allebei niet opgaan, dan heb je altijd nog de gebruiksvoorwaarden. Je webserver is je eigendom, en jij mag kiezen op welke manier mensen van je servers gebruik maken, zo oordeelde de Hoge Raad in 2004. Je kunt dan ook voorwaarden stellen aan het gebruik van een website. Zo had een e-mailgids in 2002 in haar reglement verboden om adressen op te vragen om daar spam, pardon, direct mail naar te versturen. En toen een spammer dat toch deed, werd dat als in strijd met het reglement verboden.

Hiervan maken sites zoals Google gebruik wanneer zij een API aanbieden om geautomatiseerd gegevens op te vragen van hun site. Programmeurs die deze API willen gebruiken, moeten een overeenkomst (EULA) sluiten voordat ze toegang krijgen. In deze EULA staat dan vaak dat de gebruiker belooft de data slechts voor bepaalde doelen te gebruiken, op door de site voorgeschreven manieren te tonen en geen misbruik van de dienst te maken. Dat mag allemaal, en wie zo’n EULA accepteert, zit aan de voorwaarden vast.