Tweet

De toekomst van therapie: virtual reality /reageer

Virtual reality kan mensen helpen beter met hun angststoornissen om te gaan, denkt onderzoeker Willem-Paul Brinkman van de TU Delft. Hij ontwikkelt systemen op basis van de technologie, zogenaamde VRET-systemen (Virtual Reality Exposure Therapy), waarmee zaken als vliegangst, hoogtevrees, claustrofobie of paranoia worden bestreden.

De TU Delft heeft een speciaal virtual reality laboratorium, waar bijvoorbeeld al een trillende vliegtuigstoel is ontwikkeld. Samen met de Universiteit van Amsterdam, de stichting Vliegangstbestrijding Leidse Universiteit en KLM ontwikkelden de Delftenaren een systeem waarbij mensen met vliegangst zich echt in de lucht wanen, dankzij een virtual reality-helm, typische geluiden die bij het vliegen horen en de trillende stoel. Het idee is dat ze hierdoor langzaam maar zeker wennen aan de sensaties en uiteindelijk over hun angst heen komen.

Virtuele kroeg

De laatste tijd werkt Brinkman vooral aan een virtuele kroeg, die mensen met problemen op het sociale vlak moeten helpen. Door de sociale omgeving in een virtuele wereld te reconstrueren en mensen daaraan bloot te stellen, kunnen psychiaters de psychotische symptomen beter onderzoeken, en de patiënten uiteindelijk beter helpen, zo is het idee. De virtuele kroeg bevindt zich nog in de pilot-fase. Patiënten vinden het heel beangstigend om lang aangekeken te worden, die optie moet bijvoorbeeld nog toegevoegd worden. En het moet ook mogelijk worden om een simpel gesprekje te voeren.

“We hebben onderzocht wat er gebeurt als we mensen blootstellen aan een drukke omgeving en aan mensen van een andere etniciteit; twee factoren waarvan bekend is dat ze gerelateerd zijn aan psychoses. Paranoïde mensen lijken hetzelfde te reageren op situaties in de virtuele wereld als in de echte wereld”, vertelt dr. Wim Veling van psychiatrisch instituut Parnassia in Delft Integraal, die betrokken is bij het project. De reacties van mensen registreren de onderzoekers onder meer door fysieke metingen. Zo veranderen de patronen van de hartslag en de zweetproductie. Computerprogramma’s analyseren deze patronen.

Middel voor therapie

Het onderzoek moet uiteindelijk leiden tot een middel voor cognitieve gedragstherapie. “Nu vertellen patiënten ons achteraf dat ze bang waren toen ze bijvoorbeeld in de tram zaten omdat ze het gevoel hadden dat ze werden aangekeken”, vertelt Velings collega prof.dr. Mark van der Gaag. “Of ze hoorden flarden van gesprekken en ze dachten dat het over hen ging. In zulke gevallen vluchten ze weg uit de situatie. In de virtuele wereld sporen we ze aan om anders te reageren. De drempel om nog een halte langer in de tram te blijven zitten – we willen ook een virtuele wereld in de tram maken - is lager, omdat je weet dat er geen werkelijk gevaar is. De patiënt merkt dan dat iemand op een gegeven moment toch wegkijkt en er eigenlijk niets aan de hand is.”

Op de website van de TU Delft staat een uitgebreider artikel over deze methode om angststoornissen tegen te gaan.