Tweet

Doe-het-zelf uitgeven, doe het bewust /reageer

Bij betogen dat de tussenschakels steeds minder nodig zijn, dat schrijvers en muzikanten dankzij digitale media hun publiek steeds beter zelf kunnen bereiken en ook zelf hun producten aan liefhebbers kunnen slijten, blijft de tegenwerping komen dat dat de uitzonderingen zijn. Dat het mooi is dat Radiohead zijn muziek zonder platenmaatschappij bij de fan brengt, maar dat ze dat alleen kunnen doen doordat een platenmaatschappij ze gebracht heeft waar ze zijn. En zeker, indrukwekkend hoe Kyteman eigenwijs en eigenzinnig is doorgebroken, maar zo uitzonderlijk talentvol zijn er weinig. Zegt men.

Mij hoor je niet zeggen dat een platenmaatschappij of een uitgever geen functie meer heeft. Of kan hebben. Mij hoor je wel zeggen dat ze veel meer dan ooit hun toegevoegde waarde moeten laten zien. Omdat ze niet meer per sé nodig zijn voor distributie. Omdat ze niet meer per sé nodig zijn voor marketing. Omdat ze niet meer per sé nodig zijn voor verkoop.

Makkelijk voor de gevestigde orde?

Natuurlijk, als hiphop-artiest kan het waardevol zijn om in de stal van een hip label te zitten, omdat fans dat als betrouwbaar kwaliteitsmerk ervaren. En zeker, als detectiveschrijver kan het heel goed zijn om met een goede redacteur van een uitgever aan het best denkbare resultaat te werken. Of profiteren van een geoliede publiciteitsmachine die je bij De Wereld Draait Door brengt, wat als eenling niet eenvoudig is.

Maar: de artiest en de schrijver kan benodigd vakmanschap waar hij zelf niet over beschikt ook elders inhuren. En daardoor zelf het gros van de inkomsten opstrijken waar in het verleden platenmaatschappij of uitgever mee aan de haal ging.

Kijk naar het voorbeeld van J.K. Rowling, de schrijfster die miljoenen boeken over Harry Potter verkocht. Ze behield daarbij zelf de digitale rechten en gaat via de site Pottermore zowel oud als nieuw werk zelf verkopen. Ook realiseert ze daar een complete Harry Potter-wereld. Rechtstreeks van schrijver naar lezer. Natuurlijk doet ze dat niet alleen. Maar wel op haar voorwaarden. Ze is een samenwerking met Sony aangegaan.

Inderdaad, een voorbeeld van een gevestigd auteur die al een publiek heeft. Dat is makkelijker. Maar op zijn minst zorgelijk voor uitgevers. Want het zijn de grote namen die voor de grote inkomsten zorgen. Als het een trend wordt dat gevestigde auteurs na behalen van succes voor zichzelf beginnen…

Een miljoen keer weinig is ook veel

En de verhalen van succesvolle schrijvers die er op eigen kracht komen, blijven ook opduiken. Neem het voorbeeld van John Locke. De Amerikaan had vorig jaar 8 boeken in de Kindle Top 50 en schopte het met één ervan tot de New York Times bestsellerlist.

Hoe hij dat deed? Hij koos ervoor om het Kindle Direct Publishing platform in te zetten om zijn thrillers te verkopen. Waar een schrijver zijn eigen werk kan publiceren en distribueren. En hij zag een gat in de markt. Waar de meeste digitale boeken 9,95 dollar kosten in de Amazon-winkel, besloot hij slechts 0,99 dollar te vragen. “Laat die anderen maar bewijzen dat wat zij maken tien keer zoveel waard is als wat ik doe”, was zijn stelling. Zijn boeken gingen als zoete broodjes over de toonbank. Er zijn inmiddels al meer dan een miljoen van verkocht. En een miljoen keer weinig is ook veel, laat zijn bankrekening zien.

Uitzondering? Regel? De auteur of artiest van nu heeft de keuze, dat had die van vroeger niet. Doe het zelf of kies voor een platenmaatschappij of uitgever, maar weet waarom je het doet.

Geïnteresseerd in uitgeven? Bekijk het onderstaande gesprek dat Roeland Stekelenburg en ik hadden met innovatief uitgever Wiebe de Jager van Eburon.