Tweet

Eindelijk een flikkermeter voor moderne lampen /reageer

“In Zweden, waar ik mijn masterprogramma volgde op Chalmers University of Technology, studeerde ik in 2005 af op analyse van voltage dips. Toen ik de onderwerpgerelateerde vacature voor een PhD op de TU/e zag besloot ik te solliciteren”, zegt Rong Cai, die in 1976 geboren werd in Ningxia in China. Haar promotieplaats wordt gefinancierd door SenterNovem.

“In het Power Quality Lab gebruikte ik een netsimulator die in staat is alle netverschijnselen tot 400 volt na te bootsen. Dat is voor lampen niet nodig, maar in dit apparaat zijn verschillen in amplitude en frequentie programmeerbaar. Ik onderzocht de relatie tussen lichtintensiteitvariatie en netspanningvariatie bij tl-buis, halogeenlamp, led, compact fluorescentie lamp en opnieuw de gloeilamp.”

Waarnemen

De meest opzienbarende conclusie is dat moderne lampen anderhalf tot tweemaal zoveel spanningsvariatie aankunnen als gloeilampen voordat mensen een flikker waarnemen.

Cai’s onderzoeksresultaten worden nu gebruikt in een rapport van de internationale normcommissie van grote elektriciteitsnetten, de zogenoemde CIGRE. De promovenda is lid van een werkgroep die de flikkermeter standaardiseert. Zij bepalen de grens waarop spanningsvariatie toelaatbaar is. Rong: “Mijn resultaten maken het mogelijk de power quality standaard voor moderne verlichting te verbeteren. Dat geeft voldoening.”

Hoe is flikker in de toekomst op te lossen? Er zijn twee mogelijkheden aan de consumentenzijde. De klant kan de gloeilamp de deur uit doen, die wordt vanaf 2012 toch niet meer verkocht, of een buffer aanleggen tussen het net en het aansluitpunt van de lamp. Dat is een kostbare aangelegenheid.
Er zijn ook mogelijkheden aan de kant van de veroorzakers van flikker. Daarover loopt bij EPS momenteel een ander promotieonderzoek. In gebieden waar tussen woonhuizen kleine bedrijven met veel aandrijfsystemen zijn geplaatst, zoals in Nuenen, kan het verschijnsel veelvuldig optreden. De motoren trekken bij elke opstart veel stroom en dat veroorzaakt voltage dips in het net met de bekende flikker tot gevolg. Ook bedrijven waar veel gelast wordt, wat toch telkens neerkomt op een kleine kortsluiting, veroorzaken veel flikker. Bij het zoeken naar sociale en maatschappelijke oplossingen wordt de flikkermeter van Cai gebruikt.

Dit artikel verscheen eerder in Cursor