Hardlopen in een harnas, dat lukt geen ridder /1 reactie

Hardlopen in een harnas, dat lukt geen ridder

Na weer eens goed nat geworden te zijn bij een rondje hardlopen merk je altijd goed dat het extra gewicht in je natte kleren het lopen een stuk zwaarder maakt. Maar het is niets vergeleken met de metalen harnassen die soldaten in de middeleeuwen gebruikten als bescherming tijdens de veldslagen.

Een groep Engelse onderzoekers wilden weten hoeveel extra energie het dragen van een harnas de Middeleeuwse soldaten kostte. Het is bekend hoeveel extra energie het dragen van een rugzak kost, maar harnassen zijn verdeeld over het hele lichaam en kunnen dus wel eens een ander effect hebben.

Een aantal vrijwilligers die regelmatig in (replica)-harnassen rondlopen voor optredens en demonstraties wilde wel meewerken aan het onderzoek. Deze mannen kregen verschillende soorten harnassen aan: Italiaanse, Duitse en Britse, met een gemiddeld gewicht van 35 kilo (ongeveer 44% van hun lichaamsgewicht). Vervolgens werden ze op een loopband gezet en werd bij verschillende snelheden hun zuurstofverbruik gemeten.

Meer energie

Via de website universiteit van Leeds is een geweldig filmpje te zien van een volledig-in-harnas gestoken man met een ademhalings-masker op een loopband. Normaal is het voor een enigszins getrainde volwassen man geen probleem om gedurende een wat langere tijd 10km/uur te lopen. Maar met het zuurstofverbruik dat dit normaal zou kosten, kregen de mannen in een harnas hun snelheid niet veel hoger dan 6.5km/uur.

De onderzoekers berekenden dat hardlopen met een harnas 1.9 keer zoveel energie kostte dan hardlopen zonder harnas; voor gewoon lopen was dit 2.3 keer zoveel. Dragen van harnas kost dus een hoop extra energie, en dat kan maar deels verklaard worden door het extra gewicht van al dat metaal. Wanneer iemand namelijk een rugzak van een vergelijkbaar gewicht draagt neemt het energieverbruik niet zo sterk toe, namelijk slechts 1.4 keer.

Geschiedenis verklaren

In hun studie laten de onderzoekers zien dat dit verschil door verschillende feiten kan worden verklaard. Ten eerste is het met een harnas moeilijker om je benen te bewegen, waardoor de “leg-swing”, de beweging van het been naar voren tijdens het lopen, korter duurde bij dezelfde inspanning, waardoor de stappen kleiner zijn. Daarnaast zagen de onderzoekers dat de harnas-dragers veel vaker ademhaalden, ondanks dat het totale adem-volume gelijk bleef. Het lijkt er dus op dat het harnas op de borst zorgt voor een minder diepe ademhaling, waardoor de loper vaker moesten ademhalen. En ook dit is natuurlijk niet bevorderlijk voor een sportprestatie.

De onderzoekers denken dat deze fysieke belemmeringen een grote invloed op de uitslag van veldslagen hebben gehad, waarbij bijvoorbeeld uitputting van een leger in harnassen leidde tot een verlies. Misschien kan zo de sportfysiologie de geschiedenis verklaren.

Dit artikel verscheen eerder in de Tribune, het clubblad van triathlonvereniging GVAV te Groningen.

Reageren via Facebook

Over Eva Teuling

Eva Teuling is van oorsprong bioloog en houdt zich bezig met wetenschapscommunicatie voor het ERIBA-instituut van het UMCG in Groningen, werkte als onderzoeker bij de afdeling Genetica, en schrijft artikelen voor onder andere Sciencepalooza en het Postdoc Career Development Initiative.