Tweet

Hersenen van verlamden besturen straks computer /reageer

Elk jaar raken ongeveer 30.000 mensen in Europa ernstig verlamd door een ongeluk, hersenbloeding of zenuwaandoening. Deze mensen zijn volledig afhankelijk van hun omgeving, zelfs voor het veranderen van een televisiezender. Er is geen medicijn voor herstel. Nick Ramsey is hoogleraar Neurochirurgie in Utrecht en verwacht dat hij binnen vijf jaar een systeem heeft ontwikkeld waarmee deze mensen met hun hersenen een computer kunnen bedienen. Hij vertelde vandaag over zijn onderzoek aan de ruim 1000 bezoekers van de Hersenstichting-Publieksdag, in de Beatrixzaal van de Jaarbeurs.

Nick Ramsey leidt sinds 2007 in Utrecht een onderzoeksgroep op het gebied van hersenprothesen. De groep onderzoekt of de hersensignalen direct vanaf de hersenen kunnen worden opgepikt, voor bediening van een computer. Met deze ‘hersenprothese’ moet een patiënt zonder hulp van een verzorger apparatuur kunnen bedienen en via internet kunnen communiceren met anderen. Ramsey: ‘Dit onderzoek heeft een paar grote uitdagingen. Eén uitdaging is het ontcijferen van de hersensignalen. Met een elektrode die op de hersenen ligt kijken we naar een half miljoen zenuwcellen die allemaal iets doen. Als de patiënt zich een beweging inbeeldt dan wordt een deel van die zenuwcellen actiever, maar andere zenuwcellen doen andere dingen en verstoren zo het signaal. Voor een hersenprothese moeten we het juiste signaal er uit zien te filteren.’

Met een elektrode die op de hersenen ligt kijken we naar een half miljoen zenuwcellen die allemaal iets doen

De eerste resultaten laten zien dat iemand met een elektrode op de hersenen vrijwel direct een cursor kan besturen, al is het nog in beperkte mate. Op dit moment wordt uitgezocht welke hersengebieden zich het best lenen voor een hersenprothese, en hoe we die het beste kunnen lokaliseren. De verwachting is dat er binnen vijf jaar een prototype is dat goed genoeg werkt voor ernstig verlamde mensen om een computer te kunnen bedienen.

Leren lopen

In totaal vertelden twaalf wetenschappers tijdens de Hersenstichting-Publieksdag presentaties over hun onderzoeken. Zoals de hoogleraar Otten van de RU Groningen, die patiënten leert lopen in een virtuele omgeving. Andere sprekers presenteerden verhalen over hoe met de computer te zoeken naar herstelkansen. Centraal stonden de vragen: ‘Hoe ontstaat hersenletsel en welke herstelkansen voor patiënten zijn er?’ Tussen de lezingen door kon een bezoek gebracht worden aan de informatiemarkt met stands van 34 patiëntenverenigingen en andere organisaties.