Tweet

Het gif-ABC: wat zit er in je eten? /6 reacties

De wetenschap heeft de ontwikkeling van veel producten mogelijk gemaakt, in principe om mens en dier gezonder en het leven comfortabeler te maken. Medicijnen, chemische stoffen, glas en metaal - stuk voor stuk stoffen die we niet meer zouden kunnen missen.

Maar ze zijn - uiteraard - niet allemaal geschikt voor consumptie. En zo wel, dan alleen in voorgeschreven hoeveelheden. Een groot aantal van deze stoffen heeft ernstige gevolgen voor de gezondheid - of ze nu per ongeluk geconsumeerd worden of er moedwillig misbruikt worden om anderen te schaden.

Een paar weken geleden ontvingen vier Oostenrijkse ambtenaren pakketjes met zoutzuur. Een van hen moest naar het ziekenhuis. Eerder dit jaar kreeg de burgemeester van de Oostenrijkse plaats Spitz-an-der-Donau al chocolade met gif toegestuurd.

Rattengif in de koffie, scherven in het bier en eendenpoten in de paté. Het gaat soms flink mis. Een abc-overzicht.

A | Antivries

Een kater verwacht je wel na een avond doordrinken, maar na een glas wijn wakker te moeten worden in het ziekenhuis is een ander verhaal. Toch overkwam dat begin jaren tachtig tientallen liefhebbers van Duitse wijn. Om de wijn zoeter te maken en zo beter te verkopen, mengden handelaren antivries bij de witte wijn.
Antivries bestaat uit diethyleenglycol, een zoete maar giftige alcohol die het vriespunt van water verlaagt. Enkele zwendelaars zijn opgepakt tijdens een diner op een Italiaans terras, aan de pasta en… een biertje.

B | Blauwzuur

Het ruikt naar amandelen, het smaakt naar amandelen en het komt ook voor op amandelen, blauwzuur of cyaanwaterstof. De symptomen na contact met deze geniepige gifstof zijn benauwdheid en bewusteloosheid, en een hapje van vijftig milligram kan al je einde betekenen. Dat ervoeren de vissen in de Tisza. Deze Roemeense rivier werd eens zo zwaar vervuild door de goudwinning – cyaanwaterstof wordt gebruikt om het goud te binden – dat tachtig procent van de vis dood kwam bovendrijven. De omwonenden waren slim genoeg de vis niet te eten.

C | Chloormequat

Baby’s eten in verhouding tot hun gewicht twintig keer meer fruit dan volwassenen. Dat is lang niet zo gezond als het lijkt want bijna vijftig procent van Nederlands fruit bevat teveel pesticiden. Vier flinke happen uit een potje babyvoeding kan al schadelijk zijn voor een kind als de maximaal toegestane hoeveelheid landbouwgif op het fruit is achtergebleven. Ondenkbaar? Helaas niet. In 1999 vond de Keuringsdienst van Waren op honderd partijen peren een dodelijke hoeveelheid chloormequat, een landbouwgif dat het zenuwstelsel beschadigt.

D | Dioxine

In België stierven in 1999 plotseling duizenden kippen. Na wat speurwerk bleek dat de dieren met dioxine vervuild vet was gevoerd. Dioxine – of wetenschappelijker gezegd: 2,3,7,8-tetrachloordibenzo-p-dioxine – is een van de giftigste stoffen die door mensen wordt gemaakt. De stof blokkeert zenuwprikkels zo effectief dat het binnenkrijgen van eenhonderdste van een gram al dodelijk is. Dioxine wordt eerst in je vetweefsel opgeslagen, na verloop van tijd krijg je een zware huiduitslag en houden je zenuwstelsel en je lever ermee op.

E | Emulgator

Zo’n veertig jaar geleden introduceerde Unilever de eerste plantaardige margarine ooit gemaakt, Planta. Jammer voor hen voegden ze er de emulgator (oplosmiddel) ME-18 aan toe. Meer dan 100.000 Nederlanders kregen last van huiduitslag en koorts na het eten van het nieuwe broodbeleg inclusief toevoeging.
Pas twee weken na de ontdekking werd een verkoopverbod afgekondigd voor de margarine van Unilever. Vier mensen waren inmiddels overleden aan de toevoeging, honderden lagen al in het ziekenhuis. Via dezelfde productieketels raakten ook Zeeuws Meisje en Blue Band verontreinigd.