Tweet

Hommels in massaproductie, groot Nederlands succes /1 reactie

Chemische bestrijdingsmiddelen hebben een probleem. De kritische klant wil geen gif op zijn groente en de te bespuiten producten raken resistent. Een Nederlandse komkommerteler zocht alternatieven en is nu massaproducent van biologische bestrijders en hulpmiddelen voor de tuinbouw.

In 1967 zag komkommerteler Jan Koppert twee dingen. Eén: de spint in zijn komkommerplanten weerde zich steeds beter tegen chemische bestrijdingsmiddelen. Twee: die middelen waren ook niet best voor zijn eigen gezondheid. Als test bestelde hij daarom een doosje roofmijten, de natuurlijke vijand van spint, bij een laboratorium in Zwitserland. Het experiment werd zo’n succes dat het uitmondde in een bedrijf: Koppert Biological Systems.

Gaandeweg werd het assortiment uitgebreid met meer beestjes – soms uit pure noodzaak. Zo konden komkommerplanten niet meer chemisch worden bespoten, omdat dat ook de roofmijt zou treffen. Met als gevolg dat voor de witte vlieg, voor komkommers al net zo’n plaag als spint, ook een natuurlijke vijand moest worden gezocht. Begin jaren ’70 introduceerde het bedrijf daarom een tweede product op de markt: de Encarsia formosa-sluipwesp.

Arabische lente zit in de weg

Anno 2011 verkoopt Koppert Biological Systems meer dan veertig soorten biologische bestrijders. Ook zijn nieuwe markten aangeboord. Zo worden al sinds 1987 hommels ingezet voor natuurlijke bestuiving, en levert het bedrijf sinds kort onder de naam NatuGro ook producten en diensten die tuinders helpen een gezonde bodem voor planten te ontwikkelen.

Koppert startte al in 1975 met export, maar pas midden jaren ’90 nam dat een grote vlucht. “Toen zijn we proactief over de grens gaan kijken”, vertelt Henri Oosthoek, director marketing en sales.

Inmiddels is Koppert Biological Systems met 750 werknemers actief in ruim tachtig landen, heeft het bedrijf wereldwijd meer dan twintig dochtervestigingen en draait het een jaaromzet van 100 miljoen euro. Zo’n 80 procent van deze omzet komt nu al uit het buitenland, maar Oosthoek verwacht de komende jaren nog een flinke groei, bijvoorbeeld in de BRIC-landen. “Daar vragen mensen steeds meer om duurzame productie.” Ook in Noord-Afrika ziet het bedrijf kansen. “Maar daar zat de Arabische lente even in de weg. We hadden contact in Libië, Tunesië en Egypte, maar daar is de overheid inmiddels de overheid niet meer. Dus die projecten liggen even stil.”

Contact met lokale overheden is essentieel, zegt Oosthoek, zeker als ergens voor het eerst naartoe wordt geëxporteerd. “Telers verwachten voorschriften van overheden. Bovendien moeten wij toestemming krijgen om daar onze producten te verkopen.”

Hommels in miljoenen

Eind augustus opende Koppert Biological Systems een fabriek in de Amerikaanse staat Michigan. Een fabriek? Jazeker. In het begin kweekte het bedrijf uit Berkel en Rodenrijs de roofmijten nog op bonenblad in enorme groentekassen, tegenwoordig bootst Koppert Biological Systems de natuur na in grote productieomgevingen. Oosthoek: “Wij noemen het gewoon produceren. Wij creëren de ideale klimaatomstandigheden en gebruiken materialen waarop de beestjes zich prettig voelen.”

Zo worden voor de productie van hommels nestjes van een speciaal soort karton gemaakt. Koppert levert de hommelvolken in speciale kastjes, die reguleren dat de beestjes onder de juiste lichtomstandigheden uitvliegen. Jaarlijks produceert het bedrijf daar meer dan een miljoen stuks van. Van het transport naar de klant merken de hommels weinig, zegt Oosthoek: “Ze voelen zich prettig in die huisjes, waar al stuifmeel en nectar aanwezig zijn, zodat ze tijdens het transport alles hebben dat nodig is om door te groeien.”

De tijd mee

Jaarlijks steekt Koppert Biological Systems minstens 7,5 procent van de omzet in innovatie. Het bedrijf heeft een dertig man tellende r&d-afdeling, die wordt ondersteund door universiteiten en hogescholen, maar vooral ook door de klanten. Zo is het nieuwe NatuGro-assortiment al enkele jaren getest bij een selecte groep telers. Deze vaste klanten worden ook gebruikt richting nieuwe klanten, die vaak enige scepsis moeten overwinnen. Met een spuitbus is ongedierte binnen een middag dood, bij levende bestrijders duurt dat langer. “De land- en tuinbouwsector is traditioneel”, verklaart Oosthoek. “Telers willen vernieuwingen eerst zien en ervaren, voor ze het geloven.”

Koppert Biological Systems haalt potentiële klanten zelfs naar andere landen om de levende bestrijders te zien. Het bedrijf heeft ook de tijdgeest mee. Oosthoek: “Vanuit supermarkten en de consument is er vraag naar groente en fruit zonder veel chemische residuen. Zo worden telers gedwongen naar onze oplossingen te kijken.”