Tweet

Jan Bennink: de man die Numico redde (en verkocht) /2 reacties

Als het Franse Danone woord houdt, zal het in oktober het Oernederlandse babyvoedingsbedrijf Numico voor 12,3 miljard euro overnemen. Met het tekenen van het overname contract zal Numico’s bestuursvoorzitter Jan Bennink aftreden. Na het vitamine-debacle maakte hij Numico verkoopklaar. En toucheerde zelf ruim 40 miljoen.

“Bennink heeft Numico gered”, juichen analisten al tijden. Ook beleggers lopen al jaren met hem weg. Ze noemen hem De Verlosser, De Macher. Omdat Jan Bennink Numico er weer bovenop hielp.

Seven year itch

Twee jaar geleden werd het al voorspeld: Bennink is duidelijk gevoelig voor de ‘seven year itch’. Na een studie van zeven jaar sociale geografie aan de Rijksuniversiteit van Groningen, begon hij in 1982 bij Procter & Gamble als verkoper van luiers en wasmiddelen. In 1989 stapte hij over naar wasmiddelenproducent Reckitt Benckiser waar hij verscheidene managementposities bekleedde. Van 1995 tot 2002 werkte hij bij zuivelconcern Danone, waar hij opklom tot de top. En in 2002 volgde hij Hans van der Wielen als eerste man bij Numico op.

Zijn strategie om Numico weg te halen uit de vitamines en zich te laten concentreren op de oude succesnummers baby- en klinische voeding, loopt als een trein, met bovengemiddelde groeicijfers en een riant perspectief. Hij verwijderde het zittende management als was het een verzameling verdord onkruid, en zette er buitenlands toptalent voor in de plaats. Hij zorgde ervoor dat Numico’s beurskoers, met een dip van 5 euro in 2003, al vier jaar flink in de lift zit.

Snel verveeld

Bennink omschrijft zichzelf wat brallerig als “een bouwer, iemand die de mensen een visie geeft”. In een gesprek met VEB-blad Effect vertelde hij snel verveeld te zijn: “Als de zaak loopt, zakt mijn leercurve in. Dan stap ik op. Het liefst ben ik tot twaalf uur ‘s nachts bezig, met mensen om me heen project na project aanpakken.”

Bennink is dus geen type om op de winkel te passen. Dat zou je zo op het eerste gezicht niet zeggen: dat zware, strenge brilmontuur, het kapsel … hij oogt als een aan de jaren zestig ontsnapte boekhouder. Maar achter de looks van de stijve retro-manager schuilt een begaafd communicator. Journalisten lopen met hem weg, want hij houdt heldere verhalen en vermijdt prietpraat. Analisten constateren dat hij woord houdt en zijn verhaal telkens onderbouwt met aansprekende voorbeelden. Kan Numico hard groeien in de verzadigde babymarkt? Natuurlijk, kijk maar naar de omzetgroei van Danone. En zo verder.

Gat van drie miljard

Zijn voorganger Hans van der Wielen (die de overname door Danone een ramp noemt) bracht Numico aan de rand van de afgrond en liet een gruwelijke erfenis achter voor Bennink. Van der Wielen verkocht Numico’s drankendivisie eind jaren negentig aan Friesland Coberco, en stortte zich met een paar spectaculaire overnames in de veelbelovende wereld van vitamines en voedingssupplementen. Het avontuur groeide uit tot een genant staaltje kapitaalvernietiging: Van der Wielen betaalde voor de Amerikaanse vitaminebedrijven GNC (in 1999) en Rexall Sundown (2000) bij elkaar bijna vier miljard euro, Bennink verkocht de noodlijdende pillendraaiers een paar jaar later voor één miljard euro. Gevolg: een financieel gat van drie miljard dat met de verkoop van meer potjes Olvarit onmogelijk viel dicht te smeren.

Van der Wielen was de alleenheerser van Numico, die zich omringd had met ja-knikkers. Een verklaard pillenslikker ook, die het presteerde om de financiën er een tijdje zelf bij te doen (‘Want sommetjes maken kunnen we toch allemaal?’). Toen dat wel erg veel verbazing wekte bij met name institutionele beleggers en analisten, ging hij in zee met CFO Pim Oomens. Een vriendelijke man, die niet bekend stond om zijn kritische houding. Dat vond Van der Wielen wel handig.
Einzelgänger Van der Wielen was een overtuigd aanhanger van de ’sterke man’-doctrine: er kan er maar één de baas zijn. De dominante vitamineprofeet schroomde zelfs niet zijn directe mt-leden in het openbaar de les te lezen. “Nee Wim, het marktaandeel van Duitsland moet 31 procent zijn. Geen 29 procent!”

Bennink trad aan in 2002 en stuurde Oomens een half jaar later weg, met een oprotpremie van 1,3 miljoen euro. De CFO was bepaald niet de enige die kon gaan. Bennink verving in no time zijn complete managementteam en de helft van het tweede echelon, bij elkaar ongeveer 150 managers. Marketeers moesten er vooral komen, mensen die niet uitgingen van de mogelijkheden van r&d, maar van wat de consument wil.

De jaren 2002 en 2003 waren voor Numico de jaren van de Grote Doorspoeling. Geheel geruisloos ging dat niet. Niet iedereen liet zich met een zak geld wegsturen. Neem Dirk van Megchelen, directeur inkoop van de Zwitserse dochter Nutraco. Die vocht zijn ontslag voor de rechter aan, en wenste geen plaats te maken voor Bennink-vazal Luc Volatier, afkomstig van Danone. Een achterhoedegevecht, meer niet. Het gros van de Numico-managers verdween schielijk door de achterdeur.