Juridische valkuilen voor bloggers
/5 reacties
Nieuwsberichten overnemen
Nieuws is een ander bijzonder geval. De pers mag nieuwsberichten, gemengde berichten en artikelen over actuele onderwerpen van elkaar overnemen. Een blog dat regelmatig eigen nieuws en verslaggeving publiceert, mag waarschijnlijk ook van die uitzondering gebruik maken. Wel is het noemen van de bron en de naam van de maker verplicht.
Let op: dit geldt alleen voor tekstberichten en niet voor foto’s, cartoons, films, audio en dergelijke. En als er bij het artikel “Alle rechten voorbehouden”, “All rights reserved” of “Nadruk verboden” staat, mag je het bericht niet overnemen. Je zult dan moeten kijken of de site een licentie heeft waarin staat wat je wel en niet mag doen. Om het gemakkelijk te houden nog een uitzondering op deze uitzondering: Puur zakelijk geschreven nieuwsberichten mag je altijd overnemen, ook met zo’n voorbehoud (wel met bronvermelding natuurlijk).
Eigen schuld!
Op de nieuwssites van uitgeverij PCM waren advertenties te zien op de pagina’s met nieuwsoverzichten, maar niet op de pagina’s met individuele artikelen. En Kranten.com bood nou net dieplinks naar die artikelen. De rechter oordeelde echter dat PCM zelf best advertenties op die pagina’s zou kunnen zetten. Daarmee was de link niet onrechtmatig.
Linken
In plaats van dingen overnemen, kun je er natuurlijk ook gewoon naar linken. Een hyperlink naar een andere webpagina is normaal geen probleem. Op je weblog kun je dus gewoon linken naar leuke nieuwe berichten, een bronvermelding voor een stelling of gewoon een grappige site.
Speciale vormen van hyperlinks zijn de inline link en de dieplink. Bij een inline link wordt een plaatje van een andere site in je eigen site opgenomen. Het is niet duidelijk of dit inbreuk op het auteursrecht is. Het kan wel praktische problemen geven: er zijn gevallen bekend waarin een onschuldig icoontje vervangen werd door een grote pornografische foto nadat veel mensen dat icoontje op deze manier op hun eigen site opnamen.
Een dieplink (ook wel deeplink) is een directe link naar een specifieke pagina of bestand. Een dieplink mag, behalve in bijzondere situaties. Zo is een dieplink naar een specifieke posting op een blog zeer gebruikelijk. Vaak staat er bij de blog ook een ‘permalink’, die je kunt gebruiken voor een dieplink die blijft werken. Ook linken naar een pagina met informatie op een website is normaal geen probleem.
Geen © nodig
Het copyright-teken © is een van de beroemdste symbolen ter wereld, maar juridisch gezien totaal overbodig. Als je iets schrijft, tekent, fotografeert, programmeert of op een andere manier iets creatiefs maakt, heb je daar auteursrecht op. Volautomatisch, zo bepaalt de Conventie van Bern uit 1886. Dat copyright-teken is een erfenis uit een oude Amerikaanse wet. Tot 1976 was dat teken in Amerika verplicht om auteursrecht te krijgen.
Het opnemen van een copyright-vermelding kan wel handig zijn. Met een copyright-vermelding is direct duidelijk wie de eigenaar van de blog is. Ook wordt de vermelding vaak gebruikt als link naar de licentie.
Auteursrecht
Het auteursrecht (ook wel copyright) beschermt teksten, foto’s, films, muziek en andere creatieve werken tegen gebruik door derden. Dat geldt dus zowel voor de inhoud van je eigen blog als voor materialen op andere websites.
Je hebt zelf -volautomatisch- auteursrecht op alles wat je zelf maakt en op je blog zet. Niemand mag dus zomaar je artikelen, foto’s of podcasts overnemen. Ze mogen natuurlijk wel uit je weblog citeren of er naar linken.
Wil je overnemen juist wel toestaan, dan moet je je blog voorzien van een licentie. In een licentie staat wat anderen wel en niet mogen doen met jouw werk. Veel mensen gebruiken de Creative Commons of CC licenties. Door één van deze standaard-licenties te gebruiken, weten bezoekers van je blog meteen waar ze aan toe zijn. Met behulp van de CC licentie-kiezer kun je op een eenvoudige manier een voor jou geschikte CC licentie vinden.
Bloggen en het werk
Als laatste nog een opmerking over bloggen onder werktijd. Tenzij het onderdeel is van je werk, of je toestemming hebt van je baas, kun je maar beter in je vrije tijd je blog bijhouden. Misbruik maken van ICT-faciliteiten op het werk is vaak een geldige reden voor ontslag. Zeker wanneer er een gedragscode of reglement over is. Het is dus heel verstandig om hier toestemming voor te vragen.
Bloggen over je werk mag in principe wel, maar er zijn situaties denkbaar waarin dat anders kan worden. Soms kan je blogposting gevoelige of misschien zelfs bedrijfsgeheime informatie naar buiten brengen. Iemand die blogt over zijn nieuwe project, onthult daarmee misschien details die nog niet naar buiten hadden gemogen. Dat kan erg vervelend zijn voor het bedrijf, en je kunt als werknemer daarop aangesproken worden.
Een andere vraag is natuurlijk wat je collega’s er van vinden als zij je blog ontdekken en lezen wat jij allemaal over hen schrijft. Maar dat is geen juridische vraag. Hoop ik.
Dit artikel is een bewerking van mijn gids Legaal bloggen: juridische valkuilen voor weblogs.
Reacties
- Arnoud Engelfriet: "Als jurist gespecialiseerd in auteursrecht zal ik ..."
- Pieterbash: "Ben het helemaal met je eens wat betreft Creative Commons..."
- Jeroen Wijering: "De theorie m.b.t. foto's klinkt inderdaad helder, ma..."
- Pieterbash: "En het plaatje hierboven? Is wel bijgesneden, maar op de ..."
- Pieterbash: "Over dat gebruik van foto''s. Menig weblog, waaronder mij..."
- Reageer zelf
Reageren via Facebook