Tweet

Maïs in je autolak /reageer

De toekomstige verflaagjes op auto’s, wasmachines of computers zouden niet meer uit aardolie komen, maar uit biologisch materiaal. Bijvoorbeeld maïs. Onderzoek van Bart Noordover bewees dat bio-coatings minstens even goede eigenschappen kunnen bezitten als de bestaande coatings.

Plastic tassen

‘Plastics worden gemaakt uit aardolie en zijn dus slecht voor het milieu’; een vooroordeel waar de chemische industrie maar al te graag vanaf komt. In verschillende supermarkten kun je de boodschappen al verpakken in bio-afbreekbare plastic tassen. Dit klinkt al een stuk beter, maar het kan nog een stap verder. Bio-gebaseerde plastic tassen zijn sinds kort ook al mogelijk. Daarbij is de grondstof niet aardolie, maar een biologisch materiaal.

Kosten

Bio-plastics zijn ‘hot’ in de industriële en academische wereld. Niet alleen vanwege het milieu of hun interessante eigenschappen, maar ook door het kostenaspect. De toenemende prijs van aardolie zet de industrie flink onder druk om snel te zoeken naar alternatieve grondstoffen voor hun kunststoffen. Zo werd een congres in Gent over dit onderwerp afgelopen jaar uitermate druk bezocht.

Het is daarom ook verklaarbaar dat het Dutch Polymer Institute steeds meer aandacht besteedt aan dit thema, onder andere binnen het recentelijk opgestarte onderzoeksprogramma ‘Bio-inspired Polymers’. Het onderzoek van Bart Noordover, dat zich richtte op het maken van coatings op basis van maïs, is een voorbeeld van deze inspanningen.

Biomassa

Hebben zijn onderzoeksresultaten er eigenhandig voor gezorgd dat er meer projecten op dit gebied worden opgestart? Noordover moet er een beetje om lachen. “Ja, dat zou mooi zijn. Maar hoewel mijn onderzoek eraan voorafgaat, is de onderzoeksagenda naar deze materialen de laatste jaren gewoon explosief gegroeid. Het bijzondere is in elk geval dat ik al heb kunnen aantonen dat biomassa als grondstof in principe voor minstens even goede coatings kan zorgen als aardolie. Dus daar kan de onderzoekswereld mee verder.”

De ontwikkeling van bio-polymeren kent overigens een lange geschiedenis. Zo werd er voor de introductie van aardolie al gewerkt met plastics op basis van biologische materialen. “Maar toen de chemische industrie eenmaal met aardolie ging werken, is die ontwikkeling naar de achtergrond gedrongen. Nu zie je het weer opkomen - en dat moet ook wel, want de aardolievoorraden zijn niet oneindig beschikbaar.”

Monomeren

Het maken van coatings uit maïs vergt een aantal processtappen. Allereerst moet de maïs verwerkt worden tot monomeren, de stof die als basis dient voor de polymere coatings. Dit hoefde Noordover niet zelf te doen; hij kreeg het materiaal onder andere van het biotechbedrijf Agrotechnology and Food Innovations, onderdeel van Wageningen Universiteit and Researchcentrum.

“Suikers gaan bij hoge temperaturen karamelliseren. Als resultaat krijg je polymeren met de kleur van een bruin bierflesje”

“En toch heb ik er flink wat tijd aan besteed om de juiste leverancier te vinden. De monomeren moeten namelijk van zeer hoge kwaliteit zijn, het liefst meer dan 99,9 procent zuiver. Want als er al kleine fracties onzuiverheden, meestal suikers, overblijven in het materiaal, gaat het al mis. Een belangrijke processtap van monomeren naar polymeren is namelijk verwarmen. Suikers gaan bij hoge temperaturen karamelliseren en als resultaat krijg je polymeren met de kleur van een bruin bierflesje. Dat wil je natuurlijk niet.”