Tweet

Naakte molrat heeft verschrompeld sperma /reageer

De spermacellen van mannelijke naakte molratten zien er verschrompeld uit, waarschijnlijk omdat er geen sperma-oorlog plaatsvindt tussen de mannetjes. Zuid-Afrikaanse biologen beschrijven de molrattenzaadcellen in de nieuwste editie van BMC Evolutionary Biology, die in december online verschijnt.

Koningin

De naakte molrat (Heterocephalus glaber) komt voor in Oostelijk Afrika en is een veelvuldig bestudeerd dier. Het roze diertje is blind en haalt voor knaagdieren extreem hoge leeftijden, meer dan twintig jaar. Molratten leven ondergronds, in een hiërarchie die veel wegheeft van die van mieren: in een kolonie van veertig tot negentig dieren is een koningin is de baas over werkers. Slechts een tot drie mannetjes krijgt de kans met haar te paren. Er vindt dus geen zogenaamde ’sperma-oorlog’ plaats, waarbij meerdere mannetjes tegelijk vrouwtjes bevruchten. Bij vrijwel alle andere diersoorten waaronder de mens is daar soms wel sprake van.

Vanwege deze ontbrekende sperma-oorlog, rekenden de onderzoekers erop bij hen minder fitte spermacellen aan te treffen. Die hoeven immers niet zo snel mogelijk bij de eicel te komen om concurrerend sperma voor te zijn. Hun verwachtingen werden overtroffen. De spermacellen bleken niet gemiddeld alleen kleiner dan bij andere knaagdieren, ze zagen er ook anders uit: de koppen waren onregelmatig gevormd, de nek en het middenstuk korter en de staart was slechts een slap sliertje waarmee zwemmen nauwelijks mogelijk is. De spermacellen van de mannetjes die het voorrecht hadden om de koningin te paren, zagen er niet anders uit dan die van hun soortgenoten.

Supereicellen

De molratten weten zich desondanks nog goed voort te planten. Waarschijnlijk hebben de koninginnen in reactie op het belabberde sperma in de loop der evolutie supereicellen ontwikkeld om de bevruchting alsnog succesvol te maken, denken de onderzoekers.