Nietsdoen lijkt beste klimaatbeleid 
/28 reacties
-
door: Hajo Smit over: duurzaam, milieu, strategie, geowetenschap op: 20 mei 2008 Wetenschappers komen uit loopgraven en heropenen debat over klimaatverandering
Is er een wetenschappelijke paradigmaverschuiving gaande?
In 1633 deed Galileo Galilei afstand van zijn wetenschappelijke overtuiging dat de aarde om de zon en om zijn as draait. Daarmee ontliep hij het lot van Giordano Bruno die 33 jaar eerder vanwege dit ketterse inzicht op de brandstapel belandde. “En toch beweegt zij”, zou Galilei na het aanvaarden van het vonnis hebben gemompeld.
Het verbranden van wetenschappers is niet meer in zwang, maar ook anno 2008 ligt er een psychische en financiële druk op wetenschappers om in het gareel te lopen. Nergens zie je dat tegenwoordig duidelijker dan in het klimaatonderzoek waar de ‘alarmisten’ momenteel het scepter zwaaien.
Zelfcensuur
De gezaghebbende media passen een soort politiek correcte zelfcensuur toe met hun berichtgeving over klimaatverandering. De beste recente bewijzen hiervoor zijn de aanklacht van Simon Roosendaal van Elsevier tegen NRC, Trouw en De Volkskrant en de zeer bedenkelijke gang van zaken rondom een webbericht waarin de BBC bericht dat het sinds 1998 niet meer warmer is geworden. Deze video van Glenn Beck en deze blogpost stellen het hele geval aan de kaak waarin Roger Harrabin, een gerenommeerde wetenschapsjournalist van de BBC, net zo lang door een milieuactiviste wordt aangevallen totdat hij een hele scheut water bij de wijn doet.
Twee kampen
Zoals Galileo mompelde dat de aarde toch beweegt, zo wordt er in de wetenschap en ook onder het brede publiek (zie reacties) gemompeld dat CO2 geen rol speelt bij de opwarming van het klimaat. De hele wereld lijkt wel verdeeld in twee vijandige kampen. De vraag dringt zich op of de extreme polarisatie tussen alarmisten en klimaatsceptici een nieuw fenomeen is of dat ook andere wetenschappelijke discussies zulke grimmige vormen hebben aangenomen. Bij nader inzien blijkt de hele wetenschapsgeschiedenis een aaneenschakeling van meer of minder repressieve situaties waarin de overgrote meerderheid van de wetenschappers binnen een bepaald onderzoeksveld een onwankelbaar dogma aanhangen of tenminste een sterk gekleurd paradigma hanteren.
Dissidenten
Paradigmaverschuiving volgens Thomas Kuhn
Wetenschapsfilosoof Thomas Kuhn beschreef de voortschrijdende ontwikkeling van kennis in de vorm van paradigma’s. Bij het toepassen van de wetenschappelijke methode komen steeds opnieuw waarnemingen naar boven die niet in de bestaande modellen of paradigma’s passen (anomalieën). Gedurende enige tijd is het mogelijk om via kleine aanpassingen van een model de nieuwe waarneming in te passen, maar soms gebeurt het dat deze opeengestapelde aanpassingen een model steeds meer onder spanning zetten: het model is niet langer mooi, maar kent vele uitzonderingen of bijzondere situaties. Op zulke momenten kan een nieuwe set theorieën ontstaan, een nieuw paradigma, dat op een andere manier alle tot dan toe bekende waarnemingen kan verklaren.
Er zal zich rond de nieuwe theorie een groep wetenschappers vormen die de nieuwe theorie aanhangen, maar tegelijkertijd zal er onder andere wetenschappers een weerstand opkomen tegen deze verandering; deze laatste groep zal de oude theorie blijven verdedigen. Wanneer de nieuwe theorie succesvol blijkt, en steeds meer aanhang krijgt, spreekt men van een paradigmaverschuiving. […] Kuhn zegt dat tijdens de periode van gelijk bewijzen van het paradigma er geen serieuze falsificatie geduld wordt, en tijdens een paradigmaverschuiving of wetenschappelijke revolutie er geen redelijke discussie tussen de oude en nieuwe paradigma’s mogelijk is.
(bron: Wikipedia)
Thomas Kuhn (zie kader) schetste met zijn wetenschapsfilosofie de contouren van een proces waarlangs alle wetenschappelijke revoluties zich voltrekken. Een prachtig voorbeeld van dit proces zijn de cholesterolsceptici die zich hebben verenigd in Thincs (The International Network of Cholesterol Sceptics).
We weten niet of deze specifieke groep dissidenten de ‘eerstvolgende’ waarheid in pacht heeft, maar wel dat alleen dergelijke moedige minderheden met hun strijd tegen de orthodoxie radicale vooruitgang van de wetenschap mogelijk maken. Voor we overstappen naar de bonte wereld van het klimaatonderzoek, nog even deze mooie quote van de Thincs website van Thomas Huxley: “The great tragedy of Science: the slaying of a beautiful hypothesis by an ugly fact.”
Ugly facts
Laat de volgende woorden even smelten op de tong: “Opwarming van het klimaat door menselijke uitstoot van broeikasgassen”. Wie zal betwisten dat dit een hele mooie hypothese is? Tussen 1977 en 1998 liep de toename van de CO2-concentratie in de atmosfeer tenslotte parallel aan een geleidelijke stijging van de gemiddelde temperatuur van de aardbol.
Met discutabele computermodellen slaagde men erin om een oorzakelijk verband tussen beide te suggereren, maar recent stapelen de ‘ugly facts’ zich op.
Sync.nl publiceerde onlangs een overzichtsartikel van wetenschapsjournalist Marcel Crok waarin de meeste pijnpunten aan de orde komen. Kernpunten zijn dat het WMO (World Meteorological Society) heeft toegegeven dat er geen wereldwijde opwarming meer is geweest sinds 1998, dat de oceanen al enkele jaren afkoelen en dat het zee-ijs rondom Antarctica sterk toeneemt.
