Tweet

Ook zonder goede nachtrust kunnen kinderen informatie onthouden /reageer

Kinderen die korter slapen presteren slechter op school en hebben meer gedragsproblemen en moeite met complexe taken. Het tijdschrift Psychological Bulletin publiceerde de samenvattende analyse van 100 jaar onderzoek naar het belang van slaap bij kinderen. Wetenschappers van het Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen en de Universiteit Leiden voerden het onderzoek uit.

Anders dan bij volwassenen het geval is, lijken kinderen verrassend genoeg nog weinig te kunnen profiteren van slaap voor het langdurig vasthouden van aandacht. Aan de andere kant zijn ze ook minder afhankelijk van slaap voor het goed kunnen onthouden van nieuw geleerde informatie en vaardigheden. De bevindingen bieden nieuwe inzichten in de hersenmechanismen die ten grondslag liggen aan het belang van slaap voor het functioneren overdag.

36.000 kinderen

De afgelopen tien jaar is steeds duidelijker geworden hoe belangrijk slaap is om overdag goed te kunnen functioneren. De conclusies over het belang van slaap voor hersenfunctie en prestatie waren tot nu toe vooral gebaseerd op onderzoek bij volwassenen. Het gezaghebbende tijdschrift Psychological Bulletin publiceerde onlangs een voorpublicatie van een meta-analyse naar het belang van slaap voor kinderen. Rebecca Astill, onderzoeker in de groep van Eus van Someren aan het NIN werkte met onderzoekers Kristiaan van der Heijden en Rien van IJzendoorn van het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit van Leiden aan een samenvatting van alle studies van de afgelopen eeuw, bij maar liefst 36.000 kinderen, naar slaap en het overdag functioneren.

Niet verbazingwekkend, maar voor het eerst grondig onderzocht, laat de meta-analyse allereerst zien dat korter slapende kinderen cognitief minder goed presteren, ook op school, en daarnaast ook meer gedragsproblemen hebben. Reden te meer om bezorgd te zijn over de alsmaar korter wordende gemiddelde slaapduur van kinderen.

Maar verrassend genoeg laten kinderen ook een heel ander profiel van gevoeligheden voor te kort slapen zien dan volwassenen. De twee functies die bij volwassenen juist het meest afhankelijk zijn van een goede nachtrust – aandacht en geheugen – hangen bij kinderen nog niet sterk samen met hun slaap.

Kinderen sowieso slecht in concentratie

Ten eerste kunnen langer slapende kinderen hun aandacht niet beter volhouden dan korter slapende kinderen. De onderzoekers wijzen erop dat de kinderen hier sowieso al niet zo goed in zijn. Een uitgerust kind kan dit misschien al net zo slecht als een volwassene die de hele nacht wakker is gehouden. Bovendien zijn de verbindingen tussen de frontale en pariëtale hersengebieden bij kinderen nog verre van volledig ontwikkeld; terwijl het juist deze verbindingen zijn die bij volwassenen lijden onder slaaptekort en verantwoordelijk zijn voor de negatieve gevolgen ervan voor het vasthouden van aandacht.

De tweede verrassende bevinding is dat kinderen veel minder dan volwassenen afhankelijk lijken te zijn van slaap voor het onthouden van nieuw geleerde feiten en vaardigheden. In dit geval zouden kinderen in het voordeel kunnen zijn: wellicht kan een kind nieuw geleerde feiten en vaardigheden net zo goed tijdens waken als tijdens slapen in het brein verankeren, terwijl een volwassene sterker afhankelijk is van slaap om dit optimaal te kunnen doen.

Internetonderzoek

De onderzoekers wijzen erop dat studies bij volwassenen en kinderen behoorlijk verschillen wat betreft onderzoeksmethoden, wat ook een rol kan spelen bij de gevonden verschillen. Daarom wordt sinds enige tijd een voor iedereen toegankelijk internetonderzoek uitgevoerd naar de samenhang tussen iemands gebruikelijke slaapduur en zijn prestaties op aandachts- en leertaken. Voor het onderzoek worden zoveel mogelijk deelnemers gezocht.

Ook interessant:

Apneu-patiënten slapen beter met apparaat dat zachtjes trilt
Kinderen complimenteren werkt averechts (en andere opvoedtips)
Scholieren halen betere resultaten als ze uitslapen