Tweet

Nieuws/ Röntgenfoto's maken kan ook met plakband /1 reactie

Medische apparatuur is aan verandering en innovatie onderhevig. Dit is - los van de vaak gecompliceerde technologieën - ook een van de redenen waarom deze apparatuur zo duur is. Zo kost een tweedehands röntgenapparaat voor een tandarts al zo’n 18.500 dollar: een standaard röntgenapparaat in een ziekenhuis is vele malen duurder. Wetenschappers aan de University of California, Los Angeles, hebben echter ontdekt dat het ook anders kan. Het afrollen van Scotch tape heeft namelijk hetzelfde effect, zo schrijft de New York Times.

Bevestiging

Het resultaat komt niet uit te lucht vallen. In 1939 demonstreerden wetenschappers al dat het afrollen van plakband licht genereert: alleen hebben zichtbare fotonen slechts 1/10.000e van de energie van één röntgenfoton. Russische wetenschappers wisten in 1953 echter te melden dat zij röntgenstraling bij plakband hadden gedetecteerd, alleen geloofde niemand hen volgens dr. Putterman, onderzoeksleider van dit project.

Putterman en zijn team hebben ontdekt dat de Russen wel gelijk hadden. De hoeveelheid elektronen die vrijkwam bij het lostrekken van de tape verraste de onderzoekers zeer. Deze ‘elektrische stromen’ waren zelfs zo sterk dat zij op hun beurt telkens korte ‘uitbarstingen’ van röntgenstraling genereerden: elke uitbarsting - ongeveer een miljardste van een seconde lang - genereerde zo’n 300.000 röntgenfotonen. De vrijgekomen röntgenstraling was sterk genoeg om een foto van een vinger te maken.

Plakband en de link met nieuwe toepassingen

We hoeven niet bang te zijn dat onze rolletjes plakband een mini-röntgenapparaat vormt: het fenomeen is tot nu toe alleen waargenomen in een vacuüm. De wetenschappers denken dat dit komt doordat lucht en/of vocht kortsluiting veroorzaakt met de elektronen. Ook is het soort plakband van belang: Scotch-tape van 3M kwam als beste uit de bus, andere merken en types genereerden weliswaar röntgenstraling, maar niet in de hoeveelheden zoals Scotch-tape dit doet. Hierbij is waarschijnlijk de samenstelling van de plaklaag van belang, iets wat 3M niet vrij wil geven.

Het onderzoek opent de weg voor het ontdekken van nog meer samengestelde materialen die straling afgeven als zij gebruikt worden. Samengestelde materialen worden namelijk steeds meer gebruikt in bijvoorbeeld auto’s en de luchtvaart, omdat ze lichter en sterker zijn dan metaal, maar de zichtbare nadelen - zoals metaalmoeheid - niet vertonen. Ook zou de ontdekking kunnen leiden tot een ontwikkeling van simpele medische apparatuur die elektronen gebruikt om tumoren te vernietigen. En zelfs kernfusie zou in theorie mogelijk zijn, maar voor al deze toepassingen geldt dat dit fenomeen nog nader onderzocht moet worden.