Vrouwen betere leiders dan mannen, maar minder visionair 
/reageer
-
door: Audrie van Veen over: personeel, management, psychologie, bedrijfskunde, sociologie op: 20 februari 2009 Vrouwen worden gezien als minder visionaire leiders dan mannen.
Is er een gebrek aan visie of vinden vrouwen visie niet belangrijk?
Dat vrouwen nog steeds niet massaal door het glazen plafond breken zou wel eens verklaard kunnen worden door hoe vrouwen omgaan met visie. Uit een onderzoek van INSEAD blijkt dat in 360-graden feedback onderzoek vrouwen beter scoren op de meeste leiderschapskwaliteiten dan mannen, maar veel minder op visie.
De onderzoekers, Herminia Ibarra en Otilia Obodaru, deden onderzoek naar leiderschapskwaliteiten van vrouwen. Ze veronderstelden daarin een verklaring te vinden voor het kleine aantal vrouwen aan de top van het zakenleven. Ze vonden echter dat de meeste vrouwen op hun lijst van kwaliteiten voor leiders beter scoorden dan mannen, behalve op visie. Vooral hun ‘peers’, collega’s van de vrouwen op hetzelfde niveau, beoordeelden vrouwen consistent laag op visie. En dat terwijl vrouwen andere vrouwen juist meer visionaire leiders vinden.
Het onderzoek werd uitgevoerd onder 2816 mensen met leidinggevende functies die deelnamen aan executive education cursussen op INSEAD en in januari gepubliceerd in Harvard Business Review. Deze mensen vulden self-assessments in en vroegen ondergeschikten, collega’s, leidinggevenden en professionele contacten buiten hun eigen organisatie om hun te beoordelen om een serie leiderschapsdimensies (zie kader).
Leiderschapsdimensies volgens Ibarra en Obodaru
De dimensies die gebruikt zijn in het onderzoek zijn de leiderschapsdimensies van de GELI (Global Executive Leadership Inventory van INSEAD, ontwikkeld door Manfred Kets de Vries e.a. Hieronder een korte omschrijving ervan.
Envisioning: formuleren van een sterke visie, die een multicultureel en divers perspectief oproepen en medewerkers, shareholders, toeleveranciers en klanten op een globale schaal verbindt.
Empowering: het inspireren van alle niveaus in de organisatie door delegeren en delen van informatie.
Energizing: motiveren van medewerkers om de organisatiedoelen te bereiken.
Designing and aligning: creëren van excellente organisatiestructuur en beheerssystemen en deze gebruiken om het gedrag van medewerkers te laten aansluiten de organisatiewaarden en -doelen.
Rewarding and feedback: instellen van passende beloningssystemen en het geven van constructieve feedback.
Team building: creëren van teamplayers en het focussen op team-effectiviteit door oproepen van een coöperatieve atmosfeer, stimuleren van samenwerken en het aanmoedigen van constructieve conflicten.
Outside oriëntation: medewerkers bewustmaken van de buitenwereld, zoals klanten, toeleveranciers, shareholders en andere belanghebbers.
Global mind-set: het doordringen van de organisatie van een globale mentaliteit, het inprenten van waarden die verschillende culturen in de organisatie verbinden.
Tenacity: stimuleren van volhardendheid en moed bij medewerkers, door voorbeeld te zijn in het nemen van aanvaardbare risico’s.
Emotional intelligence: het koesteren van vertrouwen binnen de organisatie door te zorgen voor zelfbewuste medewerkers met respect en begrip voor anderen.
Vrouwen bijna betere leiders
De onderzoekers verwachtten dat stereotypen voor mannen en vrouwen en bescheidenheid van vrouwen zelf voor een lager resultaat zouden zorgen bij vrouwelijke leiders. Het tegendeel was echter het geval: vrouwen waren zelf gemiddeld minder bescheiden dan mannen en met name de mannelijke respondenten beoordeelden de vrouwen veel hoger op de tien leiderschapsdimensies (zie kader). Vrouwen zijn betere motivatoren, beter in het onwikkelen van een organisatie- en beloningsstructuur, teambuilding, oriëntatie naar de buitenwereld en emotionele intelligentie. Maar op één aspect scoorden zij beduidend slechter dan mannen: visie. Volgens de mannelijke respondenten zijn vrouwen veel minder visionair dan mannen (overigens niet volgens de vrouwelijke respondenten). En alom wordt visie als één van de belangrijkste van de tien leiderschapsdimensies gezien. Maar voordat we kijken waar het precies aan ligt moet eerst helder zijn wat nu precies onder visie verstaan wordt.
Wat hebben visionaire leiders dat managers niet hebben
In de geschiedenis van leiderschapsonderzoek wordt visie gezien als het sleutelelement voor charismatisch leiderschap en de essentie van het verschil tussen management en leiderschap. Volgens INSEAD blinken visionaire leiders uit in drie dingen. Ten eerste zijn het mensen die kansen en bedreigingen in de omgeving aanvoelen, en complexe situaties kunnen vereenvoudigen. Ten tweede zijn visionaire leiders sterk in strategisch richting geven, zij stimuleren nieuwe business en nemen beslissingen terwijl zij het grote geheel overzien. Hun derde eigenschap is dat ze inspirerend zijn en de status quo niet zomaar voor waar aannemen, ze staan open voor vernieuwingen en stimuleren ook anderen om over grenzen heen te kijken. Kortom, een visionaire leider weet waar hij of zij heen wil en zorgt ook dat anderen dit begrijpen en meewerken. Waarom zou dit nou moeilijkheden voor vrouwen opleveren, en niet voor mannen? De onderzoekers komen met drie mogelijke antwoorden op deze vraag.
