Tweet

Zoet water zit onder de zee /2 reacties

Op 10 oktober is in de Jaarbeurs in Utrecht de Herman Wijffels Innovatieprijs uitgereikt op Holland Innovation 2007.
De afgelopen twee weken verschenen op deze site de profielen van de genomineerden voor deze prijs. Hieronder het laatste van de tien.

• bedrijf: Sea Spring Water bv
• persoon: Rogier van Opstal
• product: Sea Spring Water

Voor Nederlanders lijkt een tekort aan water een probleem voor verre, warme landen of voor over heel lange tijd. Maar in Spanje en het Midden-Oosten kampen mensen nu al met watertekorten en dat is niet bepaald ver. En wat is een lange tijd? Een paar decennia?

Chemicaliën

En waar moeten we het water over een paar decennia vandaan halen, vooral nu de behoefte aan water wereldwijd alleen maar toeneemt? De zeeën en oceanen lijken een voor de hand liggende oplossing. Zoveel water, dat krijgen we nooit op. Maar zout water gebruiken voor onze zoetwaterbehoeften, dat is nog niet zo makkelijk als het lijkt. Ontzilting heeft het grote nadeel dat het zeer kostbaar is. Daarnaast zijn er veel chemicaliën voor nodig en is het zeer geconcentreerde zoute water dat overblijft heel milieubelastend.

Offshore

Hydrogeoloog Rogier van Opstal hoorde van een oud-docent van hem, Koos Groen - die op dit onderwerp promoveerde - dat er wereldwijd voor de kusten gewoon zoet grondwater te vinden was. Offshore dus, onder de zoute zee. Ongelofelijk.

Het verhaal is dat tegen het eind van de laatste ijstijd (Van Opstal noemt dat als geoloog overigens ‘de vorige ijstijd’, er komt er dus gewoon nog een) de kusten veel verder in zee lagen dan nu het geval is. Het zoete water van de regen en de rivieren heeft destijds waterbekkens gevormd onder de grond, zoals we ook onshore vinden. Nu het zeeoppervlak veel groter is geworden door het beëindigen van die ijstijd, vallen sommige van die watervoorraden onder de zee.

Stromingen

De kunst is nu dat water te vinden en het naar boven te brengen. Sinds tweeënhalf jaar is Van Opstal gestart met Sea Spring Water. Zijn bedrijf werkt samen met een netwerk van gespecialiseerde bedrijven en mensen zoals Koos Groen. Hij huurt hun expertise in als dat nodig is. Doel: offshore grondwater onderzoeken. En als er zoet water gevonden wordt, het naar boven halen.

Maar als je daar grote hoeveelheden water weghaalt, zakt dan de bodem niet naar beneden? Krijg je dan geen verschuivingen en vloedgolven? “Nee, zo gaat het niet in het mariene klimaat”, legt Van Opstal uit. “Je moet het zien als ondergrondse stromingen in poreuze gesteentes. Water dat in zandsteen zit.” Als je er water uithaalt, wordt dat gewoon weer vervangen door ander, eventueel zouter, water. Loze ruimtes worden meteen weer opgevuld.

Geld

Bedrijven en landen in het Midden- en Verre Oosten en Afrika, waar Van Opstal exploratieonderzoek doet, gebruiken nu vooral de ontziltingsmethode, die dus zeer kostbaar is en milieuverontreiniging tot gevolg heeft. Daarbij komt dat ze het water soms niet uit de zee voor hun kust willen halen in verband met eventuele olievervuiling. Honderden kilometers leidingen halen dan het water vanuit een ‘andere zee’.

Van Opstal is dus voor enkele opdrachtgevers bezig met met het zoeken voor de kusten naar zoet of licht-brak water. Er staat nog nergens een platform, daar is het nog te vroeg voor. “Het onderzoek en het exploiteren van een grote, offshore zoetwatervoorraad kost tientallen miljoenen”, licht Van Opstal toe. “Het is een lange weg, met weinig referentiekaders. Maar uiteindelijk kan zoet water naar onze berekeningen tot zeventig procent goedkoper worden.”